Defne Ertaş
Dünyada meydana gelen afetlerin ardından afetzedeleri kurtarabilmek için canını dişine takan kurtarma ekiplerinde özel eğitimlerini başarıyla tamamlayan köpekler de yer alıyor. Gelişmiş koku alma ve işitme yetenekleriyle afetler sonrasında kurtardıkları canlarla veya başarılı asayiş operasyonları sonrasında isimlerini duyuran bu özel eğitimli arama kurtarma köpekleri nasıl bir eğitim alır? Hangi köpekler arama kurtarma ekibinin bir parçası olabilir ? Bunlar ve çok daha fazlasını birlikte öğrenmeye ve arama kurtarma köpeklerini daha yakından tanımaya ne dersiniz?
Aklınız kedinizde kalmasın: Kedi kısırlaştırma hakkında merak edilen tüm detaylar için ziyaret edin.
Arama Kurtarma Köpeklerinin Tarihçesi
Arama Kurtarma köpeklerinin tarihi İsviçre’den başlar. Arama kurtarma köpeklerinin İsviçre’de ortaya çıkmasının sebebi İsviçre Alpleri’nde çok sayıda insanın kaybolmasıydı. Av köpekleri uzun yıllar arama ve kurtarma görevlerinde kullanılmışlardır. Bu köpeklerin yetenekleri de 2. Dünya Savaşı ile ortaya çıkmıştır. Av köpeklerinin yanı sıra yetenekleriyle bilinen Alman çoban köpekleri de depremde enkaz altında kalan kazazedeleri aramak için kullanılmıştır. Kısa bir süre sonra, özel olarak arama kurtarma köpekleri eğitmek daha yaygın bir hale gelmiştir. Çünkü insanlar olabilecek felaketler ve doğadaki arama kurtarma çalışmaları için köpeklere ihtiyacın ne kadar önemli olduğunu fark etmişlerdir. 1950 yıllarında Avrupa’da arama kurtarma köpeği eğitim okulları ortaya çıkmaya başlanmıştır.
Bu meslek özellikle İsviçre ve Almanya’da popüler oldu. 80’li yıllarda ilk İspanyol arama kurtarma köpeği eğitim okulu açıldı. Bu okuldaki eğitim, Hamburg’daki Kızıl Haç (Uluslararası bir yardım örgütü) tarafından geliştirilen bir yönteme dayanıyordu. Eğitim planı dört aşamadan oluşuyordu:
- Kafes ve insan figürü
- Kutu ya da konteyner
- Saklanmış biri
- Tasma takılıyken arama
Hangi Köpekler Arama Kurtarma Köpeği Olabilir ?
Teşkilatta görev yapabilecek olan köpeklere, daha yavruyken bir takım özel testler yapılır. Testlere olumlu cevap verebilen köpekler arama kurtarma köpeği adayı olarak AFAD Köpek Eğitim Merkezi’ne kabul edilir. Yüzlerce cins köpeğin arama kurtarma köpeği olarak seçilebilmeye uygun olduğu belirlenirken onların görevlerine geçebilmesi sadece fiziksel özelliklerine değil karakter özelliklerine de bağlıdır. İşte bir arama kurtarma köpeğinde bulunması gereken o özellikler ;
- Dikkatli ve kolay bir şekilde motive olabilen bir köpek olmalıdır.
- Problemleri çözmek için kararlı olmalıdır. Bu yeterlilik tecrübe ve sabırla elde edilir.
- Sahibini ya da eğitmenini memnun etme arzusu olmalıdır.
- Çok yüksek bir enerji seviyesi olmalıdır. Bazen bir kişiyi ya da nesneyi bulmak karmaşık ve sinir bozucu olabilir. Bir köpeğin göreve ilgisini kaybetmeden ilerlemeye devam edebilmesi gerekir.
- Arama kurtarma köpeği olarak görev alabilecek bir köpek dirençli ve güçlü olmalıdır.
Arama Kurtarma Köpeği Eğitimi Nasıldır ?
Kendilerine yapılan testi başarıyla tamamlayan ve aday olarak seçilen köpekler AFAD Köpek Eğitim Merkezlerinde 2 yıllık yoğun bir eğitime tabi tutulur. Köpekler basit komutları almayı öğrendikleri ‘temel itaat’, daha sonra yemek ve tuvalet gibi becerileri ‘temel beceri’, karmaşık komutları öğrendiklerinde ise ‘ileri itaat’ eğitimlerini almaya başlarlar. Bütün bu eğitimlerden geçtikten sonra belirtilen herhangi bir kişiye itaat ve iz sürme gibi karışık becerilere sahip olabilecekleri ‘ileri beceri’ eğitimini alırlar. Bu eğitimlere ek olarak da iz sürme arama kurtarma, gaz sızıntısı, yangın ve doğal tehlike bildirme gibi eğitimlerden de geçerler.
Arama Kurtarma Köpeği Eğitim Sertifikası Nasıl Alınır ?
Bütün eğitimlerini başarı ile tamamlayan aday köpekler, uzman eğitmeni ile birlikte katıldığı Köpekli Arama Timleri Yeterlilik Sınavı’na girer. Köpeğin yer aldığı tim, 2 yılda bir yapılan sınava tabi tutulur. Komisyon karşısında, özel parkurda aldıkları eğitimi göstermeye çalışırlar. Başarı olduklarında ise sertifikalarını alırlar ve AFAD teşkilatının yetenekli ve değerli bir üyesi olurlar.
